Barbican, prawdopodobnie najważniejsza w Wielkiej Brytanii budowla nawiązująca do utopijnych urbanistycznych wizji Corbusiera, stanowi fascynujące tło dla retrospekcji jego prac. Wystawa „The Art of Architecture” na pierwszy rzut oka zniechęca, a jej zaaranżowanie wokół trzech głównych motywów tematycznych wydaje się sugerować, że przeznaczona jest dla osób dobrze znających Corbusiera. Na szczęście to tylko wrażenie i już po chwili dzięki urozmaiconym i ciekawym pracom, potrafi wciągnąć oglądających bez względu na ich zainteresowania.
Urodzony w Szwajcarii w 1887 roku jako Charles-Edouard Jeanneret-Gris, przyjął później pseudonim Le Corbusier, którego używał pisząc felietony do magazynu l’Espirit Nouveau. W młodości Charles-Édouard pracował w zakładzie grawerskim swojego stryja, gdzie zajmował się wyrabianiem inicjałów oraz uczęszczał do szkoły artystycznej w La Chaux-de-Fond, ucząc się grawerowania i cyzelunku. To właśnie jeden z profesorów tej placówki, Charles L’Eplattenier, nakłonił go do nauki architektury. Na początku lat 20-tych, już jako wykwalifikowany artysta, zaprojektował kilkanaście prywatnych posiadłości. Te ikoniczne, purystyczne wille charakteryzowały się zastosowaniem jego pięciu punktów nowoczesnej architektury: konstrukcji słupowej, poziomych okien, płaskich dachów i tarasów, wolnego planu i wolnej elewacji. Później rozpoczął pracę nad planami przeprojektowania centrów Paryża i Algieru. Niecodzienne projekty zakładały budowę 20 olbrzymich drapaczy chmur w ścisłym centrum Paryża oraz wzniesienie długiego na 15km, zakrzywionego bloku mieszkalnego z drogą na dachu, rozciągającego się wokół zatoki stolicy Algierii. Mimo że nigdy nie zrealizowane, wywołały wiele kontrowersji, co w połączeniu z szumem medialnym wokół jego osoby, szybko pomogło Corbusierowi w ugruntowaniu swojej pozycji. Na ekspozycji przedstawione są również meble użytkowe i przykłady architektury wnętrz. Choćby pochodząca z projektu „Jednostki mieszkaniowej” w Marsylii kompletna kuchnia (ze znamiennymi białymi szafkami i drzwiami w kubistycznych kolorach oraz minimalistycznym aczkolwiek funkcjonalnym zlewem), która biorąc pod uwagę nawet dzisiejsze standardy, wciąż wydaje się nowoczesna. Z pracowni architektoniczej Corbusiera wyszło także kilka znaczących projektów budynków użyteczności publicznej. Znakomitym przykładem jest plan urbanistyczny miasta Czandigarh w Indiach czy też jeden z najbardziej charakterystycznych projektów – kaplica Notre Dame du Haut, w Ronchamp (Francja). Jej łagodne linie i organiczna forma wskazują na zwrócenie się architekta w stronę bardziej „płynnego” stylu. Widoczny jest on również na jego obrazach, które ze względu na strukturalną kompozycję zdradzają fascynację Legerem czy Picassem. Kuratorzy wystawy nieco na siłę eksponują koneksje między sztuką i architekturą Corbusiera, która mnie do końca nie przekonuje. Jego krytycy podkreślają, że modernizm był w pewnym sensie niehumanitarny. Patrząc na nie tak dawne zamieszki w gettach na przedmieściach Paryża, których projekty można w jakiś sposób powiązać z kreatywnym geniuszem Le Corbusiera, trudno się z tą tezą nie zgodzić.
Wystawę Le Corbusier – The Art of Architecture otwartą do 24 Maja w Barbican Art Gallery.
W domach z betonu
Jeden z najbardziej wpływowych architektów XX wieku, a także popularny myśliciel, pisarz i artysta – człowiek renesansu – Le Corbusier, zmienił sposób w jaki projektowano i widziano budowle. Jego architektura i radykalne pomysły na przerobienie nowoczesnej przestrzeni życiowej, od prostych wnętrz i prywatnych wilii, po projekty budynków socjalnych na dużą skalę – mają swój wydźwięk do dzisiaj.
- 08.05.2009 14:32 (aktualizacja 09.08.2023 12:37)
Reklama
Napisz komentarz
Komentarze