Pani Aneto, kiedyś sama doświadczyła pani przemocy domowej. Czy zechciałaby pani o tym opowiedzieć?
Tak. Sama osobiście doświadczyłam i przeżyłam zagrażającą życiu i trwałą przemoc domową podczas mojego pierwszego małżeństwa w Polsce (1990-2002). Po latach cierpienia z powodu tej przemocy, w końcu znalazłam wewnętrzną siłę i odważyłam się od niej uwolnić. To było 19 lat temu. Zbierając roztrzaskane szczątki życia i duszy rozpoczęłam nowe życie z czworgiem dzieci, które były w tym czasie w wieku 11, 9, 6 i 2 lat. To, co osiągnęłam dzięki tej decyzji i kim teraz jestem, zawdzięczam moim dzieciom, które każdego dnia były i nadal są powodem, dla którego walczyłam o lepsze jutro dla nich i dla siebie.
Czy to ta sytuacja dała pani siłę, aby stworzyć miejsce, w którym osoby pokrzywdzone będą mogły otrzymać pomoc?
Miałam ogromne szczęście móc uwolnić się od przemocy, dlatego chciałam pomóc innym przezwyciężyć strach i przekonać do zmiany na lepsze, bo skoro mi się udało – to innym też się uda! Wiele polskich kobiet było „skazanych’’ na doświadczanie przemocy w obcym kraju. Bez znajomości języka angielskiego i odpowiedniego systemu pomocy, bały się działać w swojej obronie z uwagi na dzieci – była obawa, że mogą je stracić, zresztą ich oprawcy grozili właśnie tym. W maju 2012 roku stworzyłam grupę wsparcia dla nich w Bristolu. Na początku spotykałyśmy się nieregularnie, ale z czasem sytuacja się poprawiła, bo panie znalazły w tych spotkaniach oazę bezpieczeństwa.
Czym dokładnie jest „Opoka”?
„Opoka” jest polską specjalistyczną organizacją w Wielkiej Brytanii zajmującą się zapobieganiem i zwalczaniem przemocy domowej oraz praktycznym, emocjonalnym i psychologicznym wsparciem polskich kobiet i ich dzieci, które cierpią z powodu przemocy w rodzinie. Działamy od 12 lat. Oferujemy poufną i bezpłatną pomoc w języku polskim, w tym infolinię i wsparcie kryzysowe tzw. Helpline & Crisis Response, specjalistyczną pomoc od specjalistów takich jak IDVA/ISVA oraz DV Outreach Service, Program Wolność, wsparcie emocjonalne i terapię psychologiczną w języku polskim. Chociaż nasza siedziba mieści się w Bristolu (South West), to dzięki nowoczesnej technologii możemy dotrzeć do polskich kobiet w całej Wielkiej Brytanii. Pracujemy bezpośrednio z polskimi kobietami na terenie Avon i Somerset. Dla tych kobiet, które mieszkają w innych hrabstwach, nadal oferujemy nasze wsparcie poprzez zapewnienie im wsparcia emocjonalnego, informacji i porad, w razie potrzeby przeprowadzimy ocenę skali przemocy oraz stopnia ryzyka tzw. DASH-RIC, a na podstawie wyniku rozpoznania oceny sytuacji rozmawiamy z osobą doświadczającą przemocy, wyjaśniając dostępne opcje i prawa, które jej przysługują, wyjaśnimy, że jej sprawa powinna zostać skierowana do ośrodka zajmującego się przemocą domową w miejscu zamieszkania, np. w Manchesterze. Pomożemy takiej osobie złożyć doniesienie na policję, a w razie potrzeby będziemy współpracować z innymi specjalistami w całej Wielkiej Brytanii, aby udzielić im wsparcia – w momencie, kiedy oni będą wspierać polską kobietę. Nawiążemy kontakty z innymi organizacjami w UK i będziemy występować w imieniu tej osoby bądź reprezentować ją. Po utworzeniu sieci wsparcia, nadal będziemy oferować Program Wolność, wsparcie Emocjonalne i Terapię Psychologiczną w języku polskim. Polki mogą się zgłaszać do nas dzwoniąc pod numer infolinii 0300 365 1700 od poniedziałku do piątku w godzinach od 9.00 do 17.00
Czy istnieją symptomy przemocy początkowej?
Akurat tutaj nie ma reguły i każdy przypadek jest inny, ale warto zwrócić uwagę na zachowania przemocowców – osób stosujących przemoc względem partnerki/żon. Rozróżniamy następujące zachowania przemocowe: przemoc psychiczna i emocjonalna, przemoc finansowa i ekonomiczna, nękanie i prześladowanie, zastraszanie, manipulowanie, szantażowanie, kontrolowanie, przymus, ograniczanie wolności partnerki – schematy zachowań, które mają na celu odebranie wolności drugiej osoby, poprzez przemoc fizyczną i seksualną, poniżanie, groźby. Przemoc domowa staje się bardzo powszechna: badania pokazują, iż w swoim życiu doznaje jej co czwarta kobieta. Dwie kobiety tygodniowo giną z ręki swoich byłych lub obecnych partnerów. Wszystkie formy przemocy domowej biorą się z chęci posiadania władzy i kontroli nad swoim partnerem lub innymi członkami rodziny. Przemoc domowa jest zjawiskiem ciągłym i zagrażającym życiu, nasila się z czasem. Wywiera ona ogromny wpływ na dzieci w rodzinach nią dotkniętych. Przemocy domowej najczęściej doświadczają kobiety, a dopuszczają się jej mężczyźni, szczególnie, gdy występuje w formie powtarzających się, poważnych fizycznych napaści lub kiedy dochodzi do gwałtu czy napaści na tle seksualnym, albo też kończy się okaleczeniem czy śmiercią.
Mówi się, że krzywdzone kobiety nie chcą przyznać się do sposobu, w jaki traktują ich oprawcy. Dlaczego tak jest?
Wynika to z tego jak zostaliśmy wychowani jako naród oraz jakie wartości nam wpojono, tradycje kulturowe i religijne zdają się kształtować stereotypy w Polsce i w polskich rodzinach/domach także w UK. Ale również z innych przyczyn. Na przykład bariery językowej. Wielu Polaków nie mówi biegle po angielsku. Potrzebują tłumacza. Zazwyczaj o tłumaczenie proszone są ich dzieci. Bariera językowa uniemożliwia im poszukiwanie informacji o dostępnej pomocy. Bardzo często kobiety są uzależnione finansowo od mężczyzn. Nie mając pracy obawiają się, że jeśli odejdą stracą środki do życia. Ponadto ich partnerzy grożą, że odbiorą im dzieci. Kobiety obawiają się opinii społeczeństwa, osób najbliższych, nie chcą wyjść „na zewnątrz” z problemem. Na przełomie wieków kobiety miały za zadanie wychowywać dzieci w duchu patriotyzmu i być dobrymi katoliczkami. Bardzo często przejmowały męskie obowiązki, ponieważ ich mężowie ginęli w powstaniu, siedzieli w więzieniu lub musieli uciekać przed agresorami. W tym czasie powstał wzorzec matki Polki, która walczyła z oprawcami i poświęcała się. Dzięki swojemu bohaterstwu zyskiwała szacunek, ale odmawiano jej prawa do zaspokajania swoich potrzeb. Po II wojnie światowej Kościół i komunizm łączyło jedno – patriarchalny stosunek do kobiet, ignorowanie ich potrzeb i interesów, prawa do podejmowania decyzji. Państwo komunistyczne zapewniało pracę wszystkim: mężczyznom i kobietom. Kobiety, oprócz tego, że były pracownikami, musiały zajmować się swoimi rodzinami bez pomocy mężów. Wywierało to na nie ogromną presję, ale dostosowywały się do tego. Nie mogły jednak być jednocześnie idealną matką, pracownicą i żoną. Nie mogąc sprostać tym wszystkim wymaganiom, cierpiały więc z powodu poczucia winy, co czyniło z nich idealne ofiary, podatne na manipulację i przyjmujące wszelkie kary. Obraz polskiej kobiety jest zdeterminowany przez przeszłość i teraźniejszość narodu, w którym niewiele jest miejsca na wartości kobiece.
Czy przemocą domową dotknięte są jedynie kobiety?
Na podstawie ONS (Office for National Statistics) wynika, że 89.9% kobiet doświadcza przemocy z rąk swoich obecnych lub byłych partnerów, natomiast tylko 10.1% ofiar przemocy to mężczyźni. Powyższe dane nie mają na celu dyskryminacji mężczyzn, ale podniesienie świadomości społeczeństwa na temat przemocy domowej i nadużyć. Według krajowych statystyk, liczba przypadków przemocy domowej spowodowanej przez mężczyzn wobec kobiet i dziewcząt jest znacznie wyższa niż przez kobiety wobec mężczyzn.
Jesteśmy w trakcie kolejnego lockdownu. Ta sytuacja nie pomaga w problemach rodzinnych, wręcz odwrotnie. Jak skala problemu przemocy domowej wygląda dziś, rok od wybuchu pandemii, porównując z innymi latami?
W czasie trwania pandemii słyszeliśmy tysiące barbarzyńskich raportów o aktach przemocy fizycznej, morderstwach, przemocy seksualnej w domu i poza nim, o nadużyciach ze strony teściów, agresywnych partnerach, emocjonalnie niepokojących więzi rodzinnych i zawodowych. Mężczyźni jako część tego społeczeństwa mogą odegrać ogromną rolę w zakończeniu przemocy wobec kobiet i dzieci. Mężczyźni i kobiety są w równym stopniu ważni w społeczeństwie i zasługują na ten sam szacunek. Ale mimo to, każdego ranka, gdy wstajemy, widzimy wiadomości o zamordowanej dziewczynce, o kobiecie, która została napadnięta, której grożono lub zgwałcono ją. Te toksyczne mentalności muszą zostać zmienione. Przemoc domowa to problem mężczyzn, a nie kobiet. Jeśli nie radzisz sobie ze stresem, nie umiesz opanować gniewu, jesteś zestresowany lub czujesz się przygnębiony poproś o pomoc, poszukaj porady, nie wyżywaj się na swoich bliskich.
Kolejnym celem „Opoki” jest stworzenie „safe-house”. Na czym miałoby to polegać?
„Safe House” w polskim znaczeniu to „Bezpieczny Dom” z przeznaczeniem na schronienie dla matek z dziecmi, które niejednoktotnie zmuszone są uciekać wraz z dziećmi w środku nocy, aby szukać schronienia przed agresywnym sprawcą przemocy. Kobiety uciekają tak jak stoją, w tym co mają na sobie, nie ma czasu na spakowanie potrzebnych rzeczy, pamiątek, ulubionych zabawek dzieci czy lekarstw. Bezpieczny Dom to miejsce, gdzie kobiety i ich dzieci będa mogły przespać spokojnie noc, zjeść ciepły posiłek i w spokoju pomyśleć, co chcą zrobić dalej ze swoim życiem.
Więcej informacji o fundacji Opoka można znaleźć: https://www.opoka.org.uk/
Jeśli doświadczasz przemocy domowej zadzwoń: 0 300 365 1700. Linia pomocy czynna od poniedziałku do piątku w godzinach od 9.00 do 17.00. Jeżeli znajdziecie się w sytuacji bezpośredniego zagrożenia życia należy skontaktować się z policją pod nr. 999 lub 112.
Napisz komentarz
Komentarze